Payız mövsümünün ən faydalı meyvələrdən biri də xurmadır. Xurma sadəcə ləzzətli deyil, eyni zamanda da sağlamlığımız üçün də faydalıdır.
Əsasən Cənubi Afrika, Amerika ölkələrində geniş yayılan xurma birtoxumlu, ətirli və şirin meyvədir.
Azərbaycanda bu meyvənin əsasən korolyok və xirnik növləri yetişdirilir. Ölkəmizdə bu meyvə daha çox Lənkəran zonasında, Göyçay, Ağdaş, Ağdam, Gəncə, Balakən və Zaqatala rayonlarında olur.
Ölkəmizdəki xurmanın tərkibində yod birləşmələri çox olduğundan onun mühüm müalicəvi əhəmiyyəti var, xüsusən də zob xəstəliyində.
Xurma vitamin və mineral baxımından çox zəngin bir qidadır. Tərkibində A, C, B1, B2 və B3 vitaminləri, karbohidratlar, fosfor, zülal, kalsium, dəmir, natrium, selüloz, kalium və maqnezium var.
Kalium, manqan, mis və fosforla zəngin olan xurmanın faydaları bununla bitmir. Tərkibindəki mis sayəsində immunitet sistemini gücləndirir və müdafiə sistemini gücləndirir.
C vitamini vücudu infeksiyalara qarşı qoruyur və bədən müqavimətini artırır. C vitamini ilə zəngin olan xurma bu baxımdan çox faydalı bir qidadır.
Bu meyvə göz sağlamlığı üçün mükəmməldir. Antioksidanlar sayəsində xüsusilə yaşlılar üçün göz sağlamlığı üçün idealdır.
Xurmada olan kaxetin və polifenollar iltihabönləyici və antibakterial xüsusiyyətlərə malikdir. Faydalı tərkibi sayəsində bu meyvə qrip və soyuqdəymə kimi mövsümi xəstəliklərdən orqanizmi müdafiə edir.
Narıncı piqment olan beta-keratin isə tənəffüs sistemi orqanlarına müsbət təsir göstərir, xüsusilə də ağciyər iltihabını və bronxitin ağırlaşmasının inkişafına yol vermir.
Yüksək lif tərkibi mədə və bağırsaq sisteminin işləməsinə imkan verir və bununla da qəbizliyin qarşısı alınır. Bu meyvə həm də bağırsaq sindromunun da qarşısını alır və həzm sistemi üçün faydalıdır.
Xurmanın çox az yağ tərkibi olduğu üçün kalorisi də azdır. Bu baxımdan, pəhriz siyahılarının başında gəlir.
Mis komponenti də manqan qədər immun sistemini gücləndirir və qırmızı qan hüceyrələrinin istehsalını təmin edir.
Bundan əlavə, xurma qan təzyiqi və xolesterolu aşağı salma xüsusiyyətinə malikdir. Tərkibindəki A vitamini sayəsində bu meyvə xərçənglə mübarizə aparır. Yüksək lif hiper təzyiqin qarşısını alsa da, ürək sağlamlığını qoruyur.
Şəkərli diabet xəstələri qısa müddətdə aclıq hiss edə bilərlər və bu çox yayğındır. Zəngin lif tərkibinə görə, xurma aclıq səviyyəsini dayandırmaq üçün yaxşı bir seçim ola bilər.
Xurma mədə problemləri üçün faydalıdır. Xüsusilə qastrit problemi olanlar üçün tövsiyə olunur.
Bağırsaq hərəkətləri üçün lazım olan lifləri ehtiva etdiyinə görə, həzm sistemini tənzimləyir və balanslaşdırır. Beləliklə, sağlam bir həzm sistemini qorumağın yolu açıla bilər.
