Alimləri mat qoyan 200 illik sirr

0
11

Təxminən 200 il əvvəl Günəş rəngini dəyişərək dünyada iki il ərzində həddindən artıq soyuq havaya səbəb olub.

Alimlər uzun müddətdir ki, bu qəribə təsirin püskürmə nəticəsində yarandığına inanırdılar, lakin buna hansı vulkanın səbəb olduğunu dəqiq müəyyən edə bilməyiblər.

Qeyd edilir ki, “sirli püskürmə” 1831-1833-cü illər arasında baş verən qısa, lakin kəskin soyuqlara səbəb olub və orta temperaturu təxminən 1 dərəcə Selsi aşağı salıb. 1831-ci ilin avqustunda dünyanın hər yerindən Günəşin “mavi, bənövşəyi və yaşıl” rəngə çevrildiyi barədə xəbərlər gəlməyə başlayıb. Bu fenomen çox güman ki, günəş işığını qeyri-adi şəkildə səpələyən vulkanik toz və qazlar səbəbindən baş verib.

Şotlandiyanın Sent-Endryus Universitetinin alimləri vulkan püskürməsinin Yaponiyadan çox uzaqda, Rusiyanın şərqində, Kuril adalarının bir hissəsi olan, yaşayış olmayan Simuşir adasındakı Zavaritskaya kalderasından baş verdiyinə dair inandırıcı sübutlar toplayıblar.

Onlar buz nüvəsi nümunələrinin geokimyəvi analizindən istifadə edərək belə nəticəyə gəliblər: “Biz buzun kimyəvi tərkibini çox yüksək dəqiqliklə təhlil etdik. Bu, 1831-ci ilin yaz və yayına qədər püskürmə vaxtını dəqiq müəyyən etməyə, onun yüksək partlayıcı olduğunu təsdiqləməyə və sonra xırda kül parçaları çıxarmağa imkan verdi”.

Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, əgər 1831-ci ildəki kimi başqa bir püskürmə bu gün baş versəydi, bu, böyük səs-küyə səbəb olardı. Onların fikrincə, bu cür vulkanlar çoxdur. Yəni növbəti böyük püskürmənin nə vaxt və harada baş verə biləcəyini proqnozlaşdırmaq çətindir.