Ermənistandakı Metsamor AES-in işlənmiş nüvə yanacağına görə Gürcüstan ekoloqları narahatlıq keçirir.
Buna səbəb Ermənistanın Energetika Nazirliyinin kredit və qrant proqramları idarəsinin rəisi Vardan Martirosyanın açıqlamasıdır.
Martirosyan bu günlərdə jurnalistlərə bildirib ki, erməni tərəfi işlənmiş nüvə yanacağının Rusiyaya daşınması üçün Gürcüstanla danışıqlar aparmaq niyyətindədir. Martirosyan deyib ki, belə yükləri hava nəqliyyatı ilə daşımırlar. Ona görə də gürcü tərəfinə əsaslandırmaq lazımdır ki, nüvə yanacağı tullantılarının yerüstü nəqliyyatla daşınması təhlükəsizdir.
Gürcü ekoloq Nino Çxobadze isə hesab edir ki, Gürcüstanın yollarını və relyefini nəzərə alanda bu çox təhlükəli daşınma olardı.
“Bu ölkə üçün çox təhlükəlidir…Mən hesab edirəm ki, gürcü tərəfi buna razılıq verməyəcək, çünki belə yükün daşınmasının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün heç bir imkan yoxdur”-ekoloq deyib.
Çxobadze “Sputnik”ə açıqlamasında qeyd edir ki, işlənmiş radioaktiv tullantılar əsasən dəmir yol nəqliyyatı ilə daşınır. Gürcüstanın isə Rusiya ilə birbaşa dəmir yol rabitəsi yoxdur. Nəticədə belə çıxır ki, tullantıların doldurulduğu xüsusi konteynerlər təkcə Gürcüstandan yox, həm də Azərbaycandan keçəcək.
Ekoloq deyir ki, belə yüklərin avtomobil nəqliyyatı ilə daşınması təhlükəsiz hesab edilmir. “Bizim şose, keçmiş Hərbi-Gürcüstan yolu prinsipcə o qədər də yaxşı vəziyyətdə deyil. Bu nəqliyyat həmin istiqamətdə hərəkət edən bütün TIR-ların hərəkətini ləngitməlidir, çünki radioaktiv maddələrin daşınması zamanı yol tamamilə boş olmalıdır. Xüsusən də işlənmiş nüvə yanacağının”-Çxobadze bildirib.
Gürcü ekoloq qeyd edir ki, erməni tərəfinin işlənmiş yanacağı Rusiyaya daşımaq arzusunun haradan meydana çıxdığını anlamır. Çünki Metsamor AES-in yanında işlənmiş yanacağı saxlamaq üçün xüsusi poliqon var. Həmin poliqon Amerikanın maliyyələşdirdiyi proqram hesabına yaradılıb və işlənmiş yanacağı da orada basdırmalı idilər.
“Mən ümumiyyətlə başa düşmürəm ki, radioaktiv tullantıların daşınması nəyə görə gəlirli biznes sayılır? Bu mənə heç aydın deyil ki, Rusiyadan hansısa şirkət həmin yanacağı hərbi məqsədlərlə yenidən emal etmək istəyir. Bu, bizim üçün qəbuledilməzdir”-ekoloq deyib.
Ermənistan nüvə yanacağı tullantılarının daşınması və emalı üçün Rusiyanın “Mayak” müəssisəsi ilə anlaşıb. Həmin müəssisə işlənmiş yanacağın utilizasiyası, habelə hərbi təyinatlı plutoniuma çevrilməsi ilə məşğuldur.
Qeyd edək ki, Ermənistanın radioaktiv tullantıları Azərbaycanın işğal altındakı ərazilərində basdırdığı haqda illərdir məlumatlar səslənir.