Yuxusuzluq, stress və bağırsaq balanssızlığı xərçəng riskini artırır.
Siçanlar üzərində aparılan tədqiqatlar stress və pozulmuş sirkadiya dövrünü bağırsaq mikrobiomunun pozulması ilə əlaqələndirib. Bunun bağırsaq keçiriciliyinə və iltihabına təsiri səbəbindən kolorektal xərçəngin inkişafına kömək edə biləcəyi irəli sürülüb. Sirkadiya ritmi və stressin bağırsaq mikrobiomuna təsiri və kolorektal xərçəngin inkişafı son tədqiqatların diqqət mərkəzindədir.
Tədqiqatçılar aşkarlayıblar ki, kolorektal xərçəng ritmin pozulması ilə kəskinləşir, bu da bağırsaq mikrobiomunda dəyişikliklərə təsir edir. Həmçinin, bağırsağın keçiriciliyi artır, nəticədə iltihabı şiddətlənir ki, bu da xərçəngin irəliləməsinə səbəb olur. Bunlar, 2024-cü ilin sentyabrında “Science Advances” jurnalında dərc edilən kolorektal xərçəngin siçan modelləri üzərində aparılan tədqiqat nəticələridir.
Harvard Tibb Məktəbinin professoru Şuji Oqino bildirib ki, yuxunun pozulması və stress insanın həyat tərzinə mənfi təsir edən amillərdir: “Gecə növbəsində işləyən, yuxusuzluğa məhkum olan insanlar, stresslə baş-başa qalaraq müxtəlif xəstəlikləri özünə çəkir. Bu hallar insan orqanizmində bəzi faktorları pozmağa qadirdir, insanlar sonrakı zaman çərçivəsində həyat tərzini tənzimləyə bilmirlər. Yuxunun pozulması bağırsaq homeostazına təsir edə bilər. Beləliklə, simpatik sinir sistemimiz və parasimpatik sinir sistemimiz mövcuddur. Oyandığımız zaman aktivləşdirilmiş simpatik sinir sistemimiz olur. Biz yatarkən, müxtəlif neyron və endokrin homeostatik mexanizmlər çoxlu mikroblarla bağırsaqlar da daxil olmaqla bədənimizi əhatə edir və tənzimləyir. Stress mikrobioma təsir edir və xərçəngə səbəb ola bilər”.
