Almaz tozu Yerdəki iqlim dəyişikliyi problemini həll edə bilər. Alimlər planetimizdə temperaturu azaltmaq və bununla da qlobal istiləşməni geri qaytarmaq üçün innovativ üsul tapıblar.
Tədqiqat haqqında məlumat “Geophysical Research Letters” jurnalında dərc edilib.
Yeni tədqiqatın müəllifləri hər il Yer atmosferinə 5 milyon ton almaz tozunun vurulmasını təklif edirlər. Bu, qlobal temperaturun 1,6 dərəcə selsi azalmasına kömək edəcək ki, dünya artıq “Paris Sazişi”ndə müəyyən edilmiş 1,5 dərəcə selsi istiləşmə həddini keçə bilər. Bu, 2020-ci ildən Yer atmosferində karbon qazının azaldılması üzrə tədbirləri tənzimləyən sazişdir.
Geomühəndislik vasitəsilə alimlər normal ekoloji prosesləri manipulyasiya etməklə qlobal istiləşmənin təsirlərini yumşaltmağa çalışırlar. Geomühəndisliyin bir növü aerozolların Yerin stratosferinə vurulmasıdır. Bu, günəş işığını yayındırmaq və soyutma effekti yaratmaq üçün planetimizin atmosferinin ikinci qatına böyük miqdarda kiçik hissəciklərin və ya aerozolların daxil edilməsini nəzərdə tutur. Bu proses qlobal istiləşməni ya yavaşlatmalı, ya da əksinə sürətləndirməlidir. Tipik olaraq bu tip geomühəndislik kükürd hissəciklərinin istifadəsini əhatə edir, lakin bu proses stratosferin istiləşməsinə səbəb ola bilər.
Beləliklə, elm adamları digər aerozolların qlobal istiləşməni azaltmağa və ya hətta geri qaytarmağa necə kömək edə biləcəyini öyrənməyə qərar verdilər. Müxtəlif hissəciklərdən ibarət aerozolların atmosferdə necə davrandığını simulyasiya etmək üçün iqlim modeli yaradılıb. Alüminium, kalsit, silisium karbid, rutil, həmçinin almaz və kükürd dioksiddən olan aerozollar nəzərdən keçirilib.
Bildirilir ki, amma bir böyük problem var. Qlobal temperaturu 1,6 dərəcə selsi azaltmaq üçün hər il təxminən 5 milyon ton almaz tozu atmosferə daxil edilməlidir. Alimlər hesab edirlər ki, bu, 21-ci əsrin sonuna qədər təxminən 200 trilyon dollara başa gələcək. Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2023-cü ildə bütün dünya üzrə ümumi ÜDM 105,44 trilyon dollar təşkil edib.
