Yer kürəsindən çox mil yüksəklikdə yerləşən və planeti ultrabənövşəyi şüalardan qoruyan ozon təbəqəsinin bərpası dünyanın ən böyük ekoloji nailiyyətlərindən biri kimi qiymətləndirilib. Ancaq yeni bir araşdırmada bəzi elm adamları onun ümumiyyətlə bərpa oluna bilməyəcəyini və çuxurun hətta genişlənə biləcəyini söyləyib.
Xarici KİV xəbər verir ki, 1987-ci ildə bir neçə ölkə Antarktida üzərində təbəqədə dəliyə səbəb olan 100-dən çox ozonu məhv edən kimyəvi maddənin istifadəsini qadağan etmək və ya mərhələli şəkildə ləğv etmək barədə razılığa gəlib.
Tədqiqatçılar “Nature Communications” tərəfindən nəşr olunan bir məqalədə Antarktidada yaz aylarında çuxurun nüvəsindəki ozon səviyyələrinin 2004-cü ildən bəri 26% azaldığı qənaətinə gəliblər. Otaqo Universitetindən aparıcı müəllif Hannah Kessenich, “Bu o deməkdir ki, çuxur nəinki böyük ərazidə qaldı, həm də Antarktika bulağının əksər hissəsində daha da dərinləşdi”, – deyib.
Bu qənaətə gəlmək üçün alimlər peyk alətindən istifadə etməklə sentyabrdan noyabr ayına qədər ozon təbəqəsinin davranışını təhlil ediblər. Onlar bu davranışı və ozon səviyyələrindəki dəyişiklikləri müqayisə etmək və ozonun bərpası əlamətlərini ölçmək üçün tarixi məlumatlardan istifadə ediblər.
Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, ozon təbəqəsinin dağıdılması və dərinləşən dəlik Antarktika qütb burulğanında, Cənub Qütbündən yüksəkdə yerləşən nəhəng aşağı təzyiq və çox soyuq hava burulğanındakı dəyişikliklərin nəticəsidir.
Tədqiqat müəllifləri həmçinin etiraf ediblər ki, planetin istiləşməsi ilə çirklənmə də daxil olmaqla, bir çox amillər ozonun deşilməsinə kömək edə bilər.
