Avropanın müdafiə nazirləri tez-tez “Rusiya ilə müharibəyə hazır olmalıyıq” xəbərdarlığı etsə də, NATO-nun mümkün münaqişəyə necə hazırlaşdığına dair təfərrüat da ortaya çıxıb. Baltikyanı ölkələrdə səngərlər quran NATO Rusiyanı Suvalki dəhlizində artilleriya mərmiləri ilə qarşılamağı planlaşdırır.
Avropa ölkələrinin müdafiə və xarici işlər nazirləri, eləcə də NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq bu yaxınlarda qitənin Rusiya ilə müharibəyə hazır olması ilə bağlı xəbərdarlıqları ilə diqqət çəkib.
ABŞ Müdafiə Nazirliyindən əldə edilən məlumata görə, NATO Rusiyanın alyansa qarşı ilk hücumunu Baltikyanı ölkələr üzərindən həyata keçirəcəyini düşünür. Strategiyaya uyğun olaraq, Baltikyanı ölkələrin şərq sərhədlərində 600 sığınacaq səngəri tikilir. NATO isə mümkün müharibədə ilk əks hərəkəti Suvalki dəhlizindən etməyi planlaşdırır.
Məlumata görə, NATO iyul ayından müharibəyə hazırlaşır. Alyansın 11-12 iyul 2023-cü il tarixlərində keçirilən Vilnüs sammitində qəbul edilmiş birgə qərarlara uyğun olaraq, təşkilatın Avropadakı qoşunlarının Rusiya yaxınlığındakı şərq sərhədlərinə çıxarılması qərara alınıb.
Bu çərçivədə, NATO Təchizat və Baxım Agentliyi; Avropa ölkələrinin tələbi ilə ABŞ istehsalı olan 1000 ədəd Patriot hava hücumundan müdafiə sistemi sifariş edib. Strategiyaya uyğun olaraq, sentyabr və oktyabr aylarında NATO-nun şərq sərhədindəki əsgərlərin sayı hər üzv ölkə üçün 4,5 minə endirilib. Qlobal müdafiə mediasında əks olunan son məlumatlar NATO-nun ciddi şəkildə müharibəyə hazırlaşdığını ortaya qoyur.
Beynəlxalq müdafiə media qurumu olan “Militaryleak”ın Pentaqondan əldə etdiyi məlumata görə, ABŞ Dövlət Departamenti Polşaya 1,2 milyard dollar dəyərində “Aerostat” hava-yer radar müşahidə sistemi satmağa razılaşıb. NATO-nun tələbi ilə Polşaya satılacaq sistemə havadan erkən xəbərdarlıq sistemi (AEW) də əlavə olunacaq.
ABŞ-ın müdafiə nəşri “Defense One” Birləşmiş Ştatların qitədəki həm Ukrayna, həm də NATO-ya üzv ölkələr üçün 155 mm-lik artilleriya mərmilərinin istehsalını tezliklə iki dəfə artıracağını iddia edib. Pentaqonun məqsədi aylıq 100 min artilleriya mərmisi istehsalına nail olmaqdır. İstehsal ediləcək mərmilərin böyük hissəsinin Avropanın şərqində yerləşən NATO üzvü ölkələrinə verilməsi planlaşdırılır. Planın səbəbi isə Rusiyanın mümkün hücumunun zirehli hərbi maşın və tanklarla başlaması və bu vasitələri dayandırmasıdır.
NATO-nun Vilnüs strategiyasına əsasən, mümkün müharibə vəziyyətində Rusiyanın Avropaya ilk növbədə Baltikyanı ölkələr olan Estoniya, Latviya və Litva vasitəsilə hücumu gözlənilir. ABŞ mərkəzli müdafiə xəbər orqanı “Breaking Defence” tərəfindən Pentaqondan əldə edilən məlumata görə, Baltikyanı ölkələr Vilnüs qərarlarına uyğun olaraq Moskvanın mümkün hücumuna qarşı Rusiya sərhədi boyunca 600 sığınacaq səngəri tikməyə başlayıb. Həmçinin hər birində 10 hərbçinin yerləşə biləcəyi sığınacaqların artilleriya atəşinə tab gətirmək üçün tikildiyi və bütün Baltikyanı ölkələrin Rusiya və Belarusla sərhədlərinin 3 mərhələdə hərbi səngərlərlə bağlanacağı bildirilir. Sığınacaqlara əsgərlərdən əlavə 155 mm-lik topların da yerləşdiriləcəyi də əldə edilən məlumatlar arasındadır. Xəndəklərin tikintisi ilə bağlı qərar üç Baltikyanı ölkənin müdafiə nazirləri tərəfindən 2024-cü il yanvarın 19-da imzalanıb.
Vilnüs strategiyasına görə, Rusiyanın mümkün hücumuna NATO-nun ilk reaksiyası necə olacaq?
Pentaqonun mənbələrinin məlumatına görə, NATO ölkələri Litva və Polşa arasındakı Suvalki dəhlizindən əks-hücum edərək, Rusiyaya qarşı ilk quru reaksiyasını etməyi planlaşdırır. Plana həmçinin NATO birləşmiş donanmasının Rusiyanın Sankt-Peterburqdakı ən böyük hərbi limanını Baltik dəhlizini bağlamaqla zərərsizləşdirmək strategiyası da daxildir. Suvalki dəhlizi Baltikyanı ölkələr və digər Avropa NATO ölkələri arasında yeganə NATO quru dəhlizi olduğu üçün kritik əhəmiyyət kəsb edən bir nöqtə hesab olunur.
