Kivi təkcə bir meyvə deyil, həm də sağlamlıq üçün dəyərli olan bir çox faydalı maddələrin mənbəyidir. Kiçik ölçüsünə baxmayaraq, bu meyvə 84%-i sudan ibarətdir, yəni bədənin yaxşı nəmlənməsinə kömək edir. Bundan əlavə, kivinin tərkibində təxminən 1 faiz protein və yağ, eləcə də 10 faizə qədər karbohidratlar var ki, bu da enerji mənbəyi kimi faydalıdır.
Bir orta ölçülü kivi təxminən 48 kilokalori enerji dəyərinə malikdir, bu da onu az kalorili, lakin qidalandırıcı məhsul edir. O, həzm sistemini yaxşılaşdıran liflə, nikotin turşusu, müxtəlif şəkərlər və vitaminlərlə zəngindir.
Kivi botanika baxımından Çin aktinidiyası (Actinidia chinensis) və ya Delikates aktinidiyası (Actinidia deliciosa) adlanan bitkilərin meyvəsidir. Çin kivinin ən böyük istehsalçısıdır və 2017-ci ildə dünya istehsalının 50 faizini təşkil etmişdir. Bu kiçik, lakin güclü meyvə hər gün yeyildikdə möcüzələr yarada bilər. “Çin qarağatı” kimi tanınan bu ekzotik meyvə təkcə ləzzətli deyil, həm də orqanizmə böyük fayda verə bilər.
Kivinin faydaları
1. Həzm sistemini yaxşılaşdırır
Kivinin tərkibində çox miqdarda pəhriz lifi var ki, bu da bağırsaqların düzgün işləməsinə kömək edir və qəbizliyin qarşısını alır. Bu meyvədə olan aktinidin fermenti isə zülalların həzmini yaxşılaşdırır. Xüsusilə həzm problemləri yaşayanlar üçün bu ferment çox faydalıdır.
Kivi həddindən artıq duzlu və ədviyyatlı qidalar qəbul edənlər, xüsusən də fast-food sevənlər üçün ideal seçimdir. Bu meyvə bədəndəki artıq duzu çıxararaq böyrəklərin və öd kisəsinin işini asanlaşdırır, daş əmələ gəlməsinin qarşısını alır.
2. Qanda şəkəri normallaşdırır
Pəhriz lifi sayəsində kivi qanda şəkər səviyyəsini tənzimləyir. Aşağı qlisemik indeksi və balanslı təbii şəkərləri sayəsində şəkər xəstələri üçün də uyğundur, çünki qanda qlükoza səviyyəsinin qəfil yüksəlməsinə səbəb olmur.
3. İmmuniteti gücləndirir
Kivi C vitamini ilə zəngindir və bu, immun sistemini gücləndirir. Mütəmadi istifadə edildikdə, bədənin viruslara və bakteriyalara qarşı müqavimətini artırır. Payız-qış aylarında, xəstəlik riski artdığı zaman gündə 2 kivi yemək bədəni lazımi miqdarda askorbin turşusu ilə təmin edərək immuniteti möhkəmləndirir.
4. Ürək sağlamlığını dəstəkləyir
Kivinin tərkibində kalium var ki, bu da ürəyin sağlamlığına müsbət təsir edir. Kalium qan təzyiqini tənzimləyir, damar divarlarını möhkəmləndirir və ürək-damar xəstəliklərinin qarşısını alır.
5. Qanın tərkibini yaxşılaşdırır
Kivinin tərkibində dəmir var ki, bu da qan hüceyrələrinin sağlamlığı üçün vacibdir. Anemiya (qan azlığı) olan insanlar üçün tövsiyə edilir. Həmçinin, kivinin tromb yaranmasının qarşısını aldığı və damar tıxanıqlığını azaltmağa kömək etdiyi bildirilir.
6. Kivinin gözəllik üçün faydaları
Bu meyvə A və E vitaminləri, eləcə də antioksidantlarla zəngindir. Bu maddələr dərinin, saçların və dırnaqların sağlamlığını dəstəkləyir. C vitamini dərinin kollagen istehsalını artıraraq onu daha elastik və gənc saxlayır. Kivi saçın piqmentasiyasını tənzimləyir, erkən ağarma prosesinin qarşısını alır.
7. Arıqlamağa kömək edir
Kivi aşağı kalorili və liflə zəngin olduğu üçün arıqlamağa kömək edir. Bu meyvədə olan fermentlər yağları parçalayan təsirə malikdir. Həmçinin, həzm prosesini sürətləndirərək şişkinlik hissini azaldır və maddələr mübadiləsini yaxşılaşdırır. Bəzi diyet proqramlarında gündə 5 kivi yemək tövsiyə edilir.
8. Yuxunu və əsəb sistemini yaxşılaşdırır
Kivi B qrupu vitaminləri ilə zəngindir, bu da sinir sisteminin düzgün işləməsi üçün vacibdir. Antioksidant təsiri ilə beyin fəaliyyətinə müsbət təsir göstərir, stresi azaldır və əqli fəaliyyəti gücləndirir. Araşdırmalar göstərir ki, kivini müntəzəm qəbul edən insanlar daha yaxşı yatır və stress səviyyələri azalır. Həmçinin, kivi depressiya və nevrozlar üçün faydalıdır.
9. Kivinin qabığının faydaları
Adətən atılan kivi qabığı da sağlamlıq üçün faydalıdır. Dəri xəstəliklərinə və allergiyalara qarşı təsirlidir. Bağırsaq mikroflorasını tənzimləyir və zərərli bakteriyalarla mübarizə aparır.
Gündə nə qədər kivi yemək olar?
Ən yaxşı nəticə üçün kivini hər gün rasiona əlavə etmək tövsiyə olunur. Səhər, günorta və axşam olmaqla gündə 2-3 kivi yemək həzmi yaxşılaşdırır, böyrəklərin işini asanlaşdırır və orqanizmdən artıq mayeni çıxarmağa kömək edir. Xüsusilə qadınlar üçün, kivinin tərkibində fol turşusu olduğu üçün bu meyvə hamilə və süd verən analar üçün çox faydalıdır.
Kivi təkcə dadlı meyvə deyil, həm də orqanizm üçün vacib vitamin və mineralların mənbəyidir. Onu gündəlik rasionunuza daxil etməklə sağlamlığınızı gücləndirə, immun sisteminizi dəstəkləyə və ümumi həyat keyfiyyətinizi yaxşılaşdıra bilərsiniz. Hər gün kivi yeyərək bədəninizə güclü dəstək verin!
