Günəşdəki partlayışlar Yerin ozon qatını məhv edə bilər

0
57

Günəş Yerin ozon qatına ciddi ziyan vura və planetimizin səthində ultrabənövşəyi şüalanmanın səviyyəsini kəskin şəkildə artıra bilər.

Bu barədə Avstriya və Avstraliyadan olan beynəlxalq alimlər qrupu araşdırma aparıblar.

Məlumata görə, komanda ekstremal günəş emissiyalarının təsirlərini öyrənmək üçün qlobal atmosfer kimyasının böyük kompüter modellərindən istifadə edib.

Hesablamaların göstərdiyi kimi, ulduzumuz təxminən hər min ildə bir dəfə güclü günəş küləyi “hücumunu” buraxır. O, atmosferdə kimyəvi reaksiyalara səbəb olan və qoruyucu ozon təbəqəsini məhv edən, yer səthinə çatan günəş radiasiyasının miqdarını artıran elektron və protonlardan ibarətdir.

Modelləşdirməyə görə, daha bir belə hadisə təxminən bir il ərzində Yerin ozon səviyyəsini məhv edə bilər. Lakin boşalma Yerin maqnit sahəsinin zəifləməsi dövründə baş verərsə, ozonun zədələnməsi altı il davam edəcək. Bu müddət ərzində daxil olan günəş ultrabənövşəyi radiasiyasının səviyyəsi 25%, bunun nəticəsində DNT zədələnməsinin dərəcəsi isə 50% artacaq.

Şimal və cənub qütblərinin müvəqqəti dəyişməsi də daxil olmaqla, zəif maqnit sahəsinin sonuncu dövrü 42.000 il əvvəl başlamış və təxminən 1000 il davam edib. Alimlər qeyd ediblər ki, bu dövrdə Avropada sonuncu neandertalların yoxa çıxması və Avstraliyada marsupial meqafaunanın yox olması kimi bir neçə əsas təkamül hadisəsi baş verib.