Sağlam həyat tərzi ömrü 60 faizdən çox azaldan genlərin təsirini kompensasiya edir.
Uzunömürlülüyün sirrini aşkar edən araşdırmanın nəticələri “BMJ Evidence-Based Medicine” jurnalında dərc olunub.
Tədqiqatçılar 2006-2010-cu illər arasında Böyük Britaniya Biobankının uzunmüddətli tədqiqatında iştirak edən və sağlamlığı 2021-ci ilə qədər izlənilən 353 742 böyüklər haqqında məlumatları təhlil ediblər. Uzun (iştirakçıların 20 faizi), orta (60 faiz) və qısa (20 faiz) ömür uzunluğu ehtimalı üçün poligen risk balları ortaya çıxıb.
Poligenik Risk İndeksi (PRS) insanın uzunömürlülüyünə ümumi genetik meylini müəyyən etmək üçün çoxsaylı genetik variantları nəzərə alır. Siqaret çəkməmək, orta dərəcədə alkoqol istehlakı, müntəzəm fiziki fəaliyyət, bədən forması, adekvat yuxu və sağlam pəhriz daxil olmaqla çəkili sağlam həyat tərzi balı əlverişli (iştirakçıların 23 faizi), orta (56 faiz) və əlverişsiz (22 faiz) olaraq təsnif edilib.
Qısa ömür sürməyə genetik meylli olanlarda, həyat tərzindən asılı olmayaraq, genetik olaraq uzunömürlüyə meylli olanlara nisbətən erkən ölmə ehtimalı 21 faiz daha çoxdur. Bununla belə, əlverişsiz həyat tərzi keçirən və qısa ömür üçün yüksək genetik riski olanlar, genetik olaraq uzun yaşamağa meylli və əlverişli həyat tərzinə malik olanlarla müqayisədə ömürlərinin əhəmiyyətli dərəcədə qısalması ilə üzləşirlər.
Xüsusilə, uzunömürlülüyü təşviq edən həyat tərzinin optimal birləşməsini dörd amil təşkil edir: siqaretdən imtina, müntəzəm fiziki fəaliyyət, gecələr kifayət qədər yuxu almaq və sağlam qidalanma. Beləliklə, ömür uzunluğunun qısalması kimi yüksək genetik riski olan insanlar ömrünü təxminən 5,5 il uzada bilərlər.
