ABŞ-də alimlər insan orqanizmini radiasiyadan qoruya bilən MDP adlı sintetik antioksidant yaradıblar.
Çikaqodakı Şimal-Qərb Universitetinin kimyaçıları tərəfindən aparılan tədqiqatın nəticələri “Proceedings of the National Academy of Science” jurnalında dərc edilib.
MDP-nin yaradılması ideyası “Konan bakteriyası” kimi tanınan “Deinococcus radiodurans” unikal bakteriyasının öyrənilməsi nəticəsində yaranıb. Bu mikrobioloji “superqəhrəman” insan üçün ölümcül dozadan 1 000 dəfə çox olan ekstremal radiasiya şəraitində sağ qala bilir. Onun inanılmaz dözümlülüyünün sirri hüceyrələri sərbəst radikalların və reaktiv oksigen formalarının dağıdıcı təsirindən qoruyan xüsusi antioksidantlardadır.
Alimlər bakteriyanın təbii müdafiə mexanizmini manqan ionları, fosfat və sintetik peptidin birləşməsindən ibarət olan MDP molekulunu yaradaraq təkrarlaya biliblər. Bu “kokteyl” hüceyrə zülallarını radiasiya zədələnməsindən effektiv şəkildə qoruyur.
“Zülalların qorunması radiasiya stresi şəraitində hüceyrənin sağ qalmasının əsas elementidir. Bizim MDP antioksidantımız proteomu qoruyur və hüceyrələrə yüksək radiasiya səviyyələrində belə öz funksiyalarını qoruyub saxlamağa imkan verir”, – deyə alimlər bildiriblər.
Alimlərin kəşfinin böyük tətbiq potensialı var. Təbabətdə antioksidant onkoloji xəstələrdə radioterapiyanın yan təsirlərini azaltmağa kömək edəcək. Bundan əlavə, MDP atom energetikası və təcili xilasetmə xidmətlərində personalın təhlükəsizliyini təmin etmək üçün istifadə olunacaq. Həmçinin MDP uzunmüddətli kosmik missiyalar zamanı astronavtları kosmik radiasiyanın məhvedici təsirindən qoruyan etibarlı qalxana çevrilə bilər.
